පාවුලෝ කොයියෝ කියන්නේ සියලු නිධාන පවතින්නේ අප හදවත් ඇතුළත බව ය. ඒ නිධාන මතු කර ගැන්මට තරම් සියුම් බවක්, අවදි බවක් අප හදවතෙහි නැති බව ය. ඔහු ඒ බැව් කිව්වේ ලෝක පූජිත “The Alchemist” කෘතිය ලියමිනි. මෙය චූලානන්ද සමරනායක “සන්තියාගෝ නම් සැරිසරන්නා” නමින් සිංහලට නඟා තිබේ. අපේ ජීවිතයේ මඟ හැරෙන දේ නිසා අපට කොතරම් දේ අහිමි වෙනවාද යන්න ගැන ලියවුණු මේ වැනි දෑ දකින විට තවත් බොහෝ දෑ සිහිපත් වෙන්නේ ය.
පාවුලෝ කොයියෝ අපූරු තාලේ ලේඛකයෙකි. මේ ලතින් ඇමරිකානු ලේඛකයා දිගින් දිගට ම සිය කෘති මඟින් සියුම් ව ස්පර්ශ කරන්නේ මානව ජීවිතයෙහි වන දැක නොදැක යන සියුම් චින්තා ය. පාවුලෝ කොයියෝට ගණිකාවකගේ වතෙන් ද ආලෝකයක් පෙනෙයි. මිනිත්තු එකොළහ ඇතැති ව බොහෝ දෑ දකින්නට පාර පෙන්වන ඔහු අනෙකා දෙස අවබෝධයෙන් බලන්නට අපට ආරාධනා කරයි. එවිට මේ ලොව නරක මිනිසුන් ඔබට හමු නොවනු ඇත. හේතුව ඒ සෑම නරකක් පිටුපස ම කතන්දරයක් ඇති බැවිනි.
මේ සියල්ල ඔබට කියන්නට හිතුවේ හේතු කාරණාවක් නිසා ය. හොඳ නරක කියන්නට ඉක්මන් නොවී හිත සසල කළ පොතක් ගැන කියන්නට මම වේදිකාවක් සොයමින් සිටියෙමි. නිමැවුමක පෙරනිමිති ඒ සිතිවිල්ලට මනරම් ව පාර කැපුවේ ය. කෘතිය පර්සෝනා ය. කර්තෘ කැලුම් වැලිගම ය. ඔහු පර්සෝනා කෘතියේ එක්තැනක අපූරු කතාවක් කියන්නේ ය.
‘ජීවිතය කියන විලාසිතා දැක්මෙදි ගැහැනිකට දිනන්න අවශ්‍ය නම් ශරීරයේ හැඩය 35%ක්, බුද්ධිය 30%ක්, පෞරුෂය 20%ක් සහ මුහුණේ ලස්සන 15%ක් යන අනුපානයන්ගෙන් සකස් වෙන්න ඕන කියලා සෙලීනා හිතුවා‘
ගැහැනිය ගැන අපූරු හා වෙනස් අයුරෙන් කියවා ගත් කෘතියක් ලෙස පර්සෝනා හැඳින්විය හැකි ය. කැලුම් දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ සන්නාම හා අලෙවි ප්‍රවර්ධන ක්ෂේත්‍රයේ කරන ලද පර්යේෂණමය ක්‍රියාදාමයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මේ නවකතාවට සවිමත් හා වෙනස් පදනමක් නිර්මාණය කර තිබේ. කැලුම් පුද්ගල අභිප්‍රේරණ පර්යේෂකයෙක් හා දේශකයෙක් ද වෙයි. මේ වනවිට ඔහු කෘති 15 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් විවිධ ක්ෂේත්‍ර අරභයා රචනා කර තිබේ. කැලුම් ප්‍රබන්ධ කලාව දකින්නේ වෙනස් අයුරකිනි. එය නිර්මිත වන්නේ විවිධ කතාන්දර ඔස්සේ බව ඔහුගේ විශ්වාසයයි.
‘මම දැඩි ව විශ්වාස කරන දෙයක් තමයි විශ්වය බිහිවුණේ පරමාණුවලින් වුවත් ලෝකය බිහිවුණේ කතන්දරවලින් කියන දේ. ඒ නිසා මිනිස් ලෝකය කතන්දරවලින් වෙනස් කරන්න; සුවපත් කරන්න වගේම සමහර කතන්දරවලින් මේ ලෝකය සිරකරලා තබන්න වගේම විනාස කරන්නත් අපට පුළුවන්. සමහරවිට ඉතිහාසය කියන්නෙම කතන්දරයක්; සමහර විට ආගමක් කියන්නෙම කතන්දරයක්. හැබැයි අපි විශ්වාස කරන කතන්දරයෙන් අපි සීමා වෙනව ද; විශිෂ්ට වෙනව ද; වෙනස් වෙනව ද කියන දේ සම්බන්ධයෙන් අපි සැලකිලිමත් වෙනවා. මගේ කෘති ඔස්සේ මම උත්සාහ කරනවා සංස්කෘතිය පුළුල් කරන, ජිවිතය පුළුල් කරන; සිතිවිලි රටාව පුළුල් කරන කතන්දර කලාවක් හඳුන්වා දෙන්න‘
ලෝකය නිර්මිත වී ඇත්තේ විවිධ කතා එකතුවකිනි. සමහර කතාන්දර ශෝකාන්ත ය; සමහර කතා සුඛාන්ත ය. මොනවා වුවත් මේ සියල්ල ම විවිධ ලෙස ජීවිතය කියවා ගන්නා අනුපාන ය. පර්සෝනා බිහිවෙන්නේ කැලුම් සිටිනා මේ ආස්ථානයේ සිට බලද්දී මේ සියල්ලේ එකතුවකිනි; තවත් ලෙසකින් කියවා ගන්නේ නම් කැලුම් දුටු සෙවූ ලෝකයේ කතාන්දර මුතුපටක් සේ ඇමිණීමෙනි.
කැලුම්ගේ කෘති දෙස විමසිල්ලෙන් බලන්නකුට හසුවන ප්‍රධාන කතාවක් තිබේ. ඒ තැනින් තැන අහුලා ගත් විවිධ කතාන්දර ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථා හා සුරු ව බද්ධ කිරීම ය. ඒ සඳහා ඔහු සරල බස් වහරක් යොදා ගන්නේ සියලු පාඨක කණ්ඩායම් නියෝජනය වන ලෙසට ය. ඒ සියල්ලට ගෝචර වෙන ආකාරයට ය. ඔහු කිසිම පොතක කර්තෘ අයිතිය පිළිබඳ සටහනක් ඇතුළත් නොකරයි. මේ කතා එකතුවල ඇත්තේ ඔහුගේ කතා නොවන බවත් ඒවා ඔබේ කතා බවත් ඔහු පවසයි. පර්සෝනා නවකතාවේදී පමණක් චරිතවල විශ්වසනීයත්වය වෙනුවෙන් නීතිමය ආරක්ෂාව පතා ඔහු අයිතිය තහවුරු කරන්නේ එය නවකතා ම ය සන්දර්භයක පිහිටන නිසා ය. ඕනෑ ම පොතක තියෙන්නේ කර්තෘට ඍජු හෝ වක්‍ර ලෙස සම්බන්ධ වූ අත්දැකීම් ගොන්නකි. එබැවින් අයිතිය ගැන ප්‍රශ්න කිරීම අයිතියක් නැති ක්‍රියාවක් සේ කැලුම් ලේඛකයා දකී.
‘පර්සෝනා ලියැවෙන්නේ 2015-16 වසරවල. ඒ වෙද්දි මම පෞද්ගලික ආයතනයක සන්නාම හා අලෙවිකරණය සම්බන්ධ කළමනාකරුවකු ලෙස සේවය කළා. අද මම නිරත රැකියාවට වඩා වෙනස් රැකියාවක් ඒ කාලයේ කළේ. පොත නිකුත් වුණේ 2017 දී. ප්‍රබන්ධයක් කරද්දි ඒකට අදාළ චරිත, සිද්ධි හා අවස්ථා සාමාන්‍ය සමාජයෙන් තමයි ලේඛකයා උකහා ගන්නේ. අහුලා ගන්න සිද්ධියක හෝ චරිතයක තියෙන දෙයක් තමයි පසුකාලීන ව ලේඛකයා තමන්ගෙ නවකතාව ඇතුළෙ චිත්‍රණය කරන්නෙ. ලේඛකයා තමන් කැමැති ලෝකයක්, තමන් එළියට කියන්න කැමැති ලෝකයක් පොත ඇතුළෙ නිර්මාණය කළාට ඇත්තටම මේ චරිත ඇතුළෙ සැබෑ අය නැහැ කියල කියන්න බැහැ. සමහරවිට මේ ඇත්ත චරිත ලේඛකයාට ඍජු ව මුණ ගැහිලා නැතිව ඇති. වෙන විදිවලට ඒවා ලියවිලත් ඇති.
පර්සෝනා ප්‍රධාන චරිතය ගැන ගොඩක් අය මගෙන් අහනවා. සෙලීනා සමන්ති සින්ක්ලෙයාර් කියන කාන්තාව ටිකක් වෙනස් විදියෙ චරිතයක්. වෙනස් විදියේ ප්‍රේමයක් බලාපොරොත්තු වෙන, වෙනස් විදියේ ලිංගික නැමියාවක් තියෙන, වෙනස් චින්තනයක් තියෙන කෙනෙක් කියලා ඇය ගැන බොහෝ අය කියනවා. ඇය අල්ෆා විදියේ කාන්තාවක්. ගොඩක් අය මගෙන් අහනවා මේ විදියේ කාන්තාවක් හමුවෙලා තියෙනවද, ඇසුරු කරලා තියෙනවද කියලා. මට නැහැ කියලා කියන්න බැහැ. ඒවැනි හිතවත්කම් තිබිලා තියෙනවා. ඒ හිතවත්කම්වල තිබුණු දේවල් මේ කතාවට යම් යම් ආකාරවලට බලපෑම් කරලා තියෙනවා. මගෙන් අහලා තියෙනවා ලක්ෂ 50ක ඔරලෝසුවක් බඳින කෙනෙක් ඔබට හමු වෙලා තියෙනවද කියලා. ඇත්තට ම මට හමු වෙලා තියෙනවා සහ ඒවගේ අය ලංකාවේ ඉන්නවා. අනිත් දේවලුත් එහෙමයි.‘
ලේඛකයෝ බහුතරයක් තමාගේ අත්දැකීම් ලියති. අනුන්ගේ අත්දැකීම් ද ලියති. වෙනයම් ප්‍රවේශයකින් අත්දැකීම් ලබාගත්තේ වුව ලියද්දී තමාගේ අත්දැකීම් ඊට එකතු වීම වැළැක්විය නොහැකි ය. එය සිතා මතා එකතු වෙන්නක් නොවිය හැකිය. නමුත් ඒ එබිකම් කිරීම වැළැක්වීම අසීරු ය. තමා මුළුමනින් ම ඉවත් වී යමෙක් ලියන්නේ යැයි කීවොත් එය අර්ධමය සත්‍යයක් යැයි කෙනකුට සිතුණොත් එය පුදුමයක් නොවේ.
‘පර්සෝනා පොතේ තියෙන බොහෝ චරිත මා ඇසුරු කළ, හමු වුණු චරිත. මේ සමහර චරිත මම ළඟින් නිරීක්ෂණය කරලා තියෙනවා; සමහර චරිත දුරින් නිරීක්ෂණය කරලා තියෙනවා. ඒ වගේම මම ඉගෙන ගත් විෂයය අලෙවිකරණය හා සන්නාමකරණය මට මේ කෘතියට බලපෑවා. ඒ වගේ ම රටේ ඒ කාලයේ තිබුණු දේශපාලන වාතාවරණයත් යම් බලපෑමක් කළා. මනුෂ්‍යයෙක් විදියට මගේ හොඳ නරක සහ මා දිහා හැරී බැලීමකුත් මෙහි තිබෙනවා‘
ප්‍රබන්ධයක් කියන්නේ ඇත්තක් පෙන්වන බොරුවකි. චරිත, සිද්ධි, ස්ථාන ප්‍රබන්ධ විය හැකිය; නමුත් ප්‍රබන්ධයේ කතාව ඇත්තකි. ඒවාට මුහුණ දෙන මිනිස්සු යම් යම් මට්ටම්වලින් සිය නැණ පමණින් ඊට මුහුණ දෙති. මේ සියල්ල ඇත්තකි. නමුත් ඒ වෙනුවෙන් ගොඩනඟන කතා වින්‍යාසය වෙනස් විය හැකිය.
‘විලාසිතා ලෝකය සහ ව්‍යාපාර ලෝකය අතර ඇති සම්බන්ධය මෙහි ප්‍රධාන කොටසක්. සෙලීනා නිර්මාණය කරනවා සුවඳ විලවුන් වර්ගයක් ලිංගික කටයුතුවලදී භාවිත කරන. මේවා ගැන එච්චර දැනුමක් නොතිබුණු යුගයක වුණත් මට හිතුණා මේ වගේ දේවල් ඇති කියලා. අද මේවා ජනප්‍රියයි. ලේඛකයෙක් හොඳ නරක කියන මායිමෙන් එහාට ගිය චින්තනයක් පාඨකයාට ඇති කළ යුතුයි කියලයි මම හිතන්නෙ. හරි වැරැද්දෙන් එහා ගිය සීමාවේ සිට ජීවිතය දෙස බලන්න කියලයි මම ආරාධනා කරන්නේ. සෙලීනා වගේ කාන්තාවන් ලංකාවෙත් ඉන්නවා. ඒ චරිත හරි ද වැරදි ද කියන කාරණය වැදගත් නැහැ. ව්‍යාපාරික ලෝකයේ ඒ වගේ කාන්තාවන් මට මුණ ගැහිලා තියෙනවා. සමහරු අතීතයේ තමන්ට වූ අඩුපාඩුකම් ආවරණය කරගන්නත් මේ වැනි දේ කරනවා. හැම වීරයෙක් පිටුපස ම ඛේදවාචකයක් තියෙනවා‘
කැලුම් වැලිගම විවිධ කතාන්දර ඔස්සේ ජීවිතයේ විවිධ මනෝභාව විශ්ලේෂණයේ ලා නිමග්න වෙන්නේ කලක පටන් ය. ඔහුගේ ලෝකයේ සිටින පාඨකයන් වෙනස් වීමට කැමැති, වෙනස් සිතිවිලි ඇත්තන් වීම හේ නිරන්තරයෙන් අපේක්ෂා කරයි. කැලුම් නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන්නේ ම ඒ වෙනුවෙනි. ඔහු ඒ සඳහා පාඨක මනස සැකසීමේ විවිධ උපක්‍රම භාවිත කරයි. ‘ෂර්ලොක් හෝම්ස් වගේ හිතන්නෙ කොහොමද‘ එකී වෙනස් නිරීක්ෂණයක ප්‍රතිඵලයකි. අලෙවිකරණය පිළිබඳ විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමෙන් හා ඉන් බාහිරව න්‍යායික හා ප්‍රායෝගික භාවිතයේ නිපුන් ඔහු නිරීක්ෂණයේ වැදගත්කම මැනවින් දනියි. මේ ක්ෂේත්‍රවලට අමතර ව ලේඛකයකු වීමෙන් ඔහු ලද පරිචයත්, පුද්ගල සංවර්ධන වැඩමුළුත් ඔහුගේ භාවිතය වඩාත් සුඛනම්‍ය කර ඔපමට්ටම් කළේ ය.
‘මම වැඩියෙන්ම මහන්සි වුණු පොත මොකද්ද කියලා කවුරුහරු ඇහුවොත් ඒ තමයි ‘ෂර්ලොක් හෝම්ස් වගේ හිතන්නෙ කොහොමද‘කියන පොත. ෂර්ලොක් හෝම්ස් ලෝකය පුරා ජනප්‍රිය චරිතයක්. මේක ෂර්ලොක් හෝම්ස් ප්‍රබන්ධ චරිතය පාදක කරගෙන ලංකාවේ බිහිවුණු ප්‍රථම ප්‍රබන්ධ නොවන කෘතිය. වෙන රටවල බිහිවුණා. මේක රසවත් අත්හදා බැලීමක්. මේක කිසිසේත්ම පරිවර්තනයක් නොවෙයි. මිනිස්සු එක්ක ආශ්‍රය කරද්දි දැනුණු දෙයක් තමයි මිනිස්සු වෙනස් කරන්නෙ, මිනිස්සු කවුද කියලා තීරණය කරන්නෙ ඒ මනුස්සයා හිතන විදිය විසිනුයි කියන දේ. හිතන විදිය අතිශය වැදගත්. අපි හිතන විදිය වර්ධනය කරන, වෙනස් කරන දෙයක් මට ලියන්න ඕන වුණා. හිතන විදිය කියන්නෙ අධ්‍යාපනයෙන් ගත යුතු දෙයක්. විශ්ලේෂණාත්මක සිතීමක් අවශ්‍යයයි. මේ වගේ චරිත මට ව්‍යාපාර ලෝකයේදී හමු වුණා. ඒ අය හිතන විදිය නැවුම් සහ වර්ධිතයි‘
කැලුම් දැඩි සේ විශ්වාස කරන දෙයක් තිබේ. ඒ කතන්දර ඔස්සේ මිනිස් ආධ්‍යාත්මය සුවපත් කළ හැකිය යන්න ය. ඔහු තම ජීවිතයේ වඩාත් ම කැමැති දේ කුමක් දැයි කෙනෙක් ප්‍රශ්න කළහොත් ඒ කතන්දර එකතු කිරීම යැයි කියන්නට පැකිළෙන්නේ නැත.
‘තරගයේ වීරයා කෘතිය බොහෝ පාඨකයන් සෙනෙහසින් වැලඳ ගත් කෘතියක්. මේ පොත ලියන්න මම කාලයක් තිස්සේ ව්‍යාපාර මාධ්‍යවේදියෙක් ලෙස වැඩ කිරීම බලපෑවා. ලංකාවේ වගේම වෙනත් රටවල ප්‍රමුඛ පෙළේ ව්‍යාපාරිකයන් ඇසුරු කරන්නට මට අවස්ථාව ලැබුණා. ඒ වගේම මම විදේශීය පොත් බොහෝ පරිශීලනය කළා. මිනිසුන්ගේ පුද්ගල සංවර්ධනයට කතානුසාරයෙන් යමක් ඉදිරිපත් කළ යුතු ය කියන සිතිවිල්ල මට ආවා. එයට හොඳ ම ක්‍රමය ලෙසයි මා මේ කෘතිය රචනා කළේ. පුද්ගල සංවර්ධනයේ දී නිරන්තර කතා වෙන දෙයක් තමයි ධනාත්මක චින්තනය හා අභිප්‍රේරණය.
නමුත් මට ඕන වුණා මේ දෙකෙන් එහාට ගිහින් ජීවිතයේ වැඩ කරන්නෙ කොහොමද කියල කියන්න. උපක්‍රම, විධික්‍රම හා චින්තන රටාව අන්තර්ගත පොතක් ලිවීම එයට හොඳම පිළියම ලෙස මා සිතුවා. පොත ලියද්දි මාවත් සංවර්ධනය වුණා; වෙනස් වුණා. වරක් එඩ්මන්ඩ් හිලරිගෙන් මාධ්‍යවේදියකු අහනවා එවරස්ට් තරණය කරලා ඉවර වුණාට පස්සෙ මොකද්ද ඔබට දැනුණෙ කියලා. ඔහු කියනවා මම තරණය කළේ කන්දක් නොවෙයි මාවමයි කියලා. ඉතින් පොතක් එක්ක අපි තරණය කරන්නේ අපිවමයි. මේ පොතේදී මාව වෙනස් වුණා. මේ දේවල් දිහා පුළුල් දැක්මකින් බලන්න පුළුවන් විදියේ මානසික තත්ත්වයක් මට නිර්මාණය වුණා. මට ඇත්ත අත්දැකීම ලැබුණේ මට ඇසුරු කරන්නට ලැබුණු විවිධ මට්ටමේ ව්‍යාපාරිකයන්ගේ ජීවන අත්දැකීම් ඇසුරෙන්‘
ලේඛකයාට ඔබ වෙනුවෙන් සටහන් කරන්නට ඔබේ සිත් කියවා ගන්නට අවකාශ විවර වන්නේ කෙලෙස ද? එය නිශ්චිත ව මෙතැනින් මේ ලෙසටයි ලෙස වර්ග කර පැවසිය නොහැක්කේ ලේඛකයා ලියන කියන දෑ හමුවන තැන ලේඛකයාවත් නොදන්නා බැවිනි. එබැවිනි සිතන, පතන, පය තබන, නික්ම යන ඕනෑ ම තැනක නිර්මාණකරුවාට වස්තුබීජ තිබිය හැකි යැයි පැවසෙන්නේ. මේ වස්තුබීජ හමුවන්නේ ලේඛකයන්ට පමණක් නොවේ; ඔබට මට අප සැමදෙනාට ම මේ සිදුවීම්, මේ හැඟීම් පහළ වීම නියතියකි. එකම දෙය අප බොහෝදෙනා මේවා නොදැකම, නොදැනීම නික්ම යෑම ය. සියුම් දෑ අතරත් සියුම් දෑ හමුවන්නේ ඉසියුම් මනසකට, ඉසියුම් දෙනෙතකට පමණි. ඔබේ මගේ පයේ හැපුණ ද, අතටම ගෙනැවිත් දුන්න ද සමහර දෑ අපෙන් මඟ හැරෙන්නේ ඒ නිසා ය. ඒ සියුම් දෑ එක්කාසු කර ලියන දෑ කියවා හමාර වූ විට අපට දැනෙන සංවේදනාව තාන්තුවාවක් වැනි හැඟීමක් ය. ඔබ එය අත්විඳ ඇතුවාට සැක නැත.
කැලුම් වැලිගම ලේඛකයා ලියන්නේ ද ඔහු ඇසුරේ තිබුණු සමාජීය කියැවීම් ය. ඒවායේ ඇති කතන්දර ය. නැතිනම් ඔහුගේ සිත සියුම් කළ කල්පනා ය. ඒ වෙනසක්, දියුණුවක් හා වර්ධනයක් අවැසි පාඨක ප්‍රජාවක් වෙනුවෙනි.
