මෙය 1960 ගණන්වල ලිපිකරු සේවයේ යෙදී සිටි මගේ පියාට සිදු වූ සැබෑ අත්දැකීමකි. පළමුවරට ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන‍යක් පොලොන්නරුව දිස්ත්‍රිකයේ යක්කුරේ පැරණි ගමේ එවර පිහිටුවා තිබුණි. දිනකට පෙර රජයේ නිලධාරීහු ගමට පැමිණ යක්කුරේ කනිෂ්ඨ විද්‍යාලයේ ඡන්ද පෙට්ටිත් සමඟ ලැඟුම් ගත්හ. ඔවුනට ආහාර සැපයීම ගමේ ආරච්චි මහතාටත් ගම් නායකයාටත් බාරවිය.
රාත්‍රියේ ආහාරය සඳහා දුම් දමන ගෝන මස් හොද්දකුත් තවත් මැටි වළදක ටෙනිස් බෝලයක් තරම් ලොකු බෝල ගොඩකුත් ගෙනත් තැබීම කාර්ය මණ්ඩලයට මහත් පුදුමයක් විය. ගම්පතිතුමා ඉතා ගරුසරුව පිඟන්වලට බෝල 3 බැගින් දමා “මුන්නැහේලාට ඇති පදම් ගෝන මස් හොඳි දම‍ාගෙන කොටා බාන්ට හොඳයි” යනුවෙන් ඉතා ගරුසරුව දැන්වීය.
කාර්ය මණ්ඩලය මේ කළුබෝල ගැන විපිළිසරව පසුවෙද්දී ආරච්චි මහතා පවසා ඇත්තේ “සර්ලට හිතා ගන්ඩ බෑ නේද මේ මොනවද කියලා. මේ කුරක්කන් තලප මෙහෙම ගුලි හදලා තමා ගෙනියන්නේ” කියා ය.
චන්ද්‍රා සමරසිංහ තලවතුගොඩ එරොප්පෙට ගිය රූප පෙට්ටිය
තුලාවල ගමේ ධනවත් ප්‍රභූ පවුලක සාමාජිකයකු වූ ගමේ පාසලේ මුල් ගුරුතුමා විශ්‍රාමිකය. ඒ රටට රූපවාහිනී පැමිණි අලුතය. දිනක් අතවැසියකුද සමඟ අසල නගරයේ ප්‍රධාන වෙළෙඳ හලකට ගිය මුල් ගුරුතුමා රූපවාහිනියක් මිලදී ගෙන පැමිණියේය. මේ පුවත සැලවූ ගමේ කොලු කුරුට්ටෝ හා වැඩිහිටියෝද රූපවාහිනිය නැරැඹීමට එතැන් පටන් දිවා රාත්‍රියේ ගුරු නිවෙසට පැමිණියහ. ගුරු දෙමහල්ලන්ද ගමේ උදවියට රූපවාහිනී නැරැඹීමට පහසුකම් සැලසූයේ කිසිම පැකිළීමකින් තොරවය.
තම ගේ දොර පිරිසුදුව හා අලංකාරව තබා ගැනීමට ප්‍රිය කළ මැණිකේ ගුරු මහතා හා කතාබහ කර රූපවාහිනිය මිදුලේ සිට නැරැඹීමට හැකිවන පරිදි තැන්පත් කළාය. අවට ගම්වලද මේ ආරංචිය පැතිර යෑමෙන් නරඹන පිිරිසද වැඩිවිය. මෙලෙස පැමිණි උදවිය මිදුල පුරා බුලත් කෙළ ගසමින් බිත්ති පුරා හුණු අතුල්ලමින් නිදහසේ රූප පෙට්ටිය නැරැඹූහ. එහෙත් දින කීපයක් යද්දී මල් පඳුරු ගානේ ඇති බුලත් කෙළ හා බිත්ති පුරා ඇති හුණු පැල්ලම් දුටු මැණිකේ ඒ ගැන මුල් ගුරු මහතාට පැමිණිලි කළාය.
‘‘මහත්තයෝ මේ වැඩේ හරියන්නේ නෑ. මේ බලන්ඩකෝ මිදුල පුරාම බුලත් කෙළ.”
‘‘ඔව් ඔව් මටත් පේනවා මේ වැඩේ හරි යන්නේ නෑ. ජොසපියෝ අල්ලපන් මේක දික් කාමරේට ගෙනි යන්න” මුල් ගුරු මහතා නිවෙසේ අතවැසියා ද කැටුව මින් ගැලවීමට උපක්‍රමයක් යෙදුවේය.
එදින සවස් වෙද්දී රූපවාහිනී නැරැඹීමට පැමිණි උදවියගෙන් යළි මිදුල පිරී ගියද නැරැඹීමට රූපවාහිනියක් නොවීය.
“බොලව්, රූප පෙට්ටිය කැඩිලා. එරොප්පෙට යවන්ඩ වෙලා හදන්ඩ” මුල් ගුරුතුමා ගැමියන් දෙස බලා පවසා ගෙතුලට ගියේ කනගාටුවෙනි.
සරත් විජයරත්න ලුණුවිල අකැප දානය
රයිගම් කෝරළයේ දුර බැහැර පිටිසර ගම්මානයක වූ පන්සලේ හිමිවරුන් අතරින් එක් නමකට දිනක් අසල් වැසි පන්සලකින් දානයක් සඳහා ආරාධනය කෙරිණි. එම පන්සල පිහිටියේ කුඩා වනයකට එපිටින් වූ අතර ඒ සඳහා යෑමට සිදු වූයේ වනය මැදිනි. මෙම හිමි නම කැලෑව මැදින් වූ පාරේ ගොස් එම පන්සල සෙව්වද සොයා ගත නොහැකි විය. එයින් දානය පිළිබඳ අදහස අත හැර වනය මැදින්ම ආපසු පැමි‍ණීමේදී උන්වහන්සේ ඉමහත් වෙහෙසට පත් වූ අතර කුස ගින්නද දැඩි ලෙස දැනුණි. එබැවින් මඟ අසල වූ නිවසකට ගොඩ වුණේ සහනයක් ලැබ ගැනීමේ අපේක්ෂාවෙනි.
බැතිමත් බෞද්ධයන් වූ එම නිවැසියෝ සුදු වස්ත්‍රයක් ඇතිරූ අසුනක් පනවා උන්වහන්සේට අසුන් ගන්නා ලෙස ඉල්ලා පාද නමස්කාර කළහ. හිමිනමටද කුසගින්න අධිකව දැනුණු හෙයින් ඒ බැව් නිවැසියන්ට දන්වා නොසිටිය නොහැකි විය. ඒ වන විට ඉර හැරී භික්ෂූන් දන් වැළඳීමේ කාලය ඉක්ම ගොස් තිබුණි. නිවැසියෝ උන්වහන්සේට කරුණාවෙන් කථා කොට ආහාර ද්‍රව්‍ය නම් ඕනෑ තරම් නිවෙසේ ඇති බවත් එහෙත් ඉර හැරුණු කාලය දන් පිළිගැන්වීමට නුසුදුසු වීම බලවත් ගැටලුවක් බව පැවසුහ.
එවිට උන් වහන්සේ ඔවුන් අමතමින් නුඹලාට හදිසියේ තුවාලයක් සිදු වූ විට ඒ සඳහා කාලයක් නැකතක් එන තුරු සිටින්නේ දැයි විමසූහ. නිවැසියෝද පිළිතුරු ලෙසින් තුවාලයක් සිදු වූ විට වහාම ප්‍රතිකාර කරනවා විනා කාලය බල බලා නොසිටින බව පැවසූහ. එවිට උන් වහන්සේ තම කට විවර කර සුරතින් එය පෙන්වා “බෙහෙත් තියෙනවා නම් මෙන්න මේ තුවාලයට ටිකක් දාපල්ලා” යැයි කීහ. නිවැසියෝද උන්වහන්සේගේ අභිප්‍රාය තේරුම් ගෙන දන් පිළි ගැන්වුහ.
තිස්ස සිරිනිමල් ජයකොඩි
(විශ්‍රාමික බැංකු නිලධාරි) - ඉංගිරිය
