දිවයින පුරා කතෝලික ජනතාව මේ වන විටත් නත්තල කිතු උපත සැමරීම සදහා ලහි ලහියේ සුදානම් වෙති. ඒ සුදානම බලන්නට මෙන්ම අතීතය පිළිබඳ තොරතුරු සෙවිමේ අරමුණින් පමුණුගමට ගියෙමු. මේ වන විටත් ලංකාවේ එකම ශ්‍රි ලේ වන්දනා ස්ථානය පිහිටා තිබෙන්නේ පමුණූගම ශුද්ධ වු ජුසේ මුනිදුන්ගේ දේවස්ථානයේය. මෙය ආරම්භ වී ඇත්තේ එක්දහස් අටසිය හැට අට වසරේදීය. සියයට සිය යක්ම කතෝලික ජනතාව වාසය කරන පමුණුගම සුවිශේෂි වන්නේ ඉහත කරුනු කාරණා ද සමඟය.
රටේ මොන මොන ප්‍රශ්න තිබුණ ද සියල්ල මොහොතකට අමතක කර උතුම් වූ නත්තල සමරන්නට මේ දිනවල කවුරු කවුරුත් ලහි ලහියේ සුදානම් වෙති. සාමාන්‍යයෙන් මුහුදු බඩ තීරයේ වැඩිපුරම සිටින්නේ කතෝලික ජනතාවය. මීගමුව හා කොළඹ මුහුදුබඩ මාර්ගයේ පටු බිම් තීරුවක පිහිටි ගම්මානයක් වන පමුණුගමට පසුගිය දිනෙක අපි ගියෙමු. ඒ නත්තල් උත්සවයේ අතීත මතක සටහන් සොයන්නටය. පමුණුගම ගැන බොහෝ අතීත කතා ඇත. ඒ ඇතැම් කතා ජනප්‍රවාදයේ එන කතාය. ඇතැම් කතා ඇත්තේ කට වහරේය . තවත් තැනෙක පමුණුගම විස්තරය නැමති පොතේ ද පමුණුගම අතීතය ගැන සටහන්ව ඇත.
අද වන විට ජනාකීර්ණ වී තිබුණ ද එදා පමුණුගම වන දහනක් තිබී ඇත. කොළඹට ආසන්නව තිබූ මේ වන දහන‍ෙ අලි ඇතුන් පවා සිටි බවට ජනවහරේ පැනේ. දුටුගැමුණු රජු ගේ මංගල හස්තියා වූ කඩොල් ඇතු අල්ලා ගන්නා ලද්දේ මේ පමුණුගම වන ලැහැබේ කඩොල් හැත්ත නමින් හඳුන්වන ලද කොටසින් බව ගැමියෝ කියති. පමුණුගම ජනාවාස වෙන්නට පටන් ගත්තේ කෝට්ටේ රාජ සමයේදි බව ද කියැවේ.
දිගු අතීතයක් ඇති පමුණුගම ගමේ නත්තල් අසිරිය සොයන්නට ගිය ගමනේදී ගම්වැසියෝ අපට කියූ කතාය මේ. අප එහි යන විට ද බොහෝ නිවෙස් වල ගවලෙන, මෙන්ම වෙනත් සැරසිලි ද නත්තල් ගස ද හැදෙමින් තිබිණි.
“පළමුවෙනි රාජසිංහ රජුගේ හමුදාවේ ඉඳලා තියෙනවා දුනු හේවා භාරව ජසෙන්තු රූපසිංහ කියලා සේනා නායකයෙක්. මොහු යුද්ධ කළේ පෘතුගීසි හමුදාව සමඟ. මෙන්න මේ ජසෙන්තු රූපසිංහ කියන කෙනාගේ පරම්පරාවෙන් තමයි අපි පැවැතගෙන එන්නේ. මේ ගමේ පවුල් එක්දහස් පන්සීයක් විතර ඉන්නවා. ගමට පමුණුගම කියන නම කොහොම හැදුණ ද කියන්න හරියටම දන්න කෙනෙක් නැහැ. කෝට්ටේ රාජසමයේ දළදා කරඬුවට පුද පුජා පවත්වන්න පවරපු ගම්මාන තිබිලා තියෙනවා. මේ ගමත් එවැනි ගමක් කියලා තමයි අතීතය දන්නෝ කියන්නේ. නමුත් අදනම් ඒ අතීතය දන්න කිසිවෙක් ජීවතුන් අතර නැහැ. අද වන විට මේ ගමේ ඉන්න සියල්ලෝම කතෝලිකයෝ. නමුත් කෝට්ටේ රජවාසලින් පැමිණි බමුණන් මෙහි පදිංචි වෙලා හිටියා කියලත් කියනවා. අපි පුංචි කාලේ මේ පැත්තේ තිබුණේ පොල් ඉඩම්. නමුත් දැන් එහෙම පොල් වතු නැහැ.
නත්තල පටන් ගන්නේ ආගමන කාලයෙන්. දෙසැම්බර් පළමු ඉරිදා පුජාවෙන් මේ කාලය හඳුන්වා දෙනවා. දෙසැම්බර් නිවැසියෝ නත්තලට සුදානම් වෙනවා.” පමුණුගම ගමේ පැරැන්නෙකු වන ප්‍රීනි රූපසිංහ මහතා පැවසුවේය.
අතීතයේදි මේ ගම්මානයේ ගොවිතැන් කටයුතු කෙරී ඇත. පසුව ධීවර ජනතාව ද සිට ඇත . අද වන විට ධීවර ජනතාවට අමතරව වෙනත් රැකියා කරන්නෝද වෙති. කෙසේ වෙතත් ඈත අතීතයේ සිටම ඔවුහු නත්තල උත්කර්ෂවත් අන්දමින් පැවැත් වූහ. එකල ගැමි පරිසරය ජීවත් වූ මේ මිනිස්සු සරල ගැමි ජීවිතයක් ගෙන ගියහ.
“අපි කැලෙන් කඩොල් ගහක් කපාගෙන එනවා. ඉස්සර මේ අදවගේ සයිප්‍රස් ගස් විකුණන්න තිබුණෙ නැහැ. අපි මේ කඩොල් ගහ සුද්ද කරනවා. ඊට පස්සේ ක්‍රේප් කොළ අලවලා බැලුම් බෝල එල්ලනවා. ඒක තමයි අපේ නත්තල් ගහ. දෙසැම්බර් විසිහතර වෙනිදා රෑ දොළහට අපි පල්ලි යනවා. පුංචි අපිට වැඩිහිටියන්ගෙන් තෑගි ලැබෙනවා. පමුණුගම ශුද්ධ වු ජුසේ මුනිඳුන්ගේ දෙව්මැදුර හදලා තියෙන්නේ එක්දහස් අටසිය හැත්තෑ දෙකේ අවුරුද්දේ. ”
තම පුංචිකාලය පිළිබඳ සිහිපත් කරමින් ඇන්ටන් ජයමහ පවසන්නේය. අප ඔහු ඇන්ටන් නමින් ඇමතුව ද ගමේ කවුරුත් ඔහු හඳුන්වන්නේ අප්පු අයියා නමිනි.
පමුණුගම ගම ඇතුළේ වැල්ලවත්ත, අම්බලන්වත්ත, මහවත්ත, සේදවත්ත, වැලිකැටිය, වහටියගොඩ, බිම්පඳුර යන ගම්මාන තිබේ. ගමේ පැරණි තොරතුරු මෙන්ම ගමේ වැඩිහිටියන් ඔවුන්ගේ බාල වියේ දුටු නත්තල පිළිබඳ සොයා යන ගමනේදී අපට හමු අයෙකි ජෝ සංගපාල ආරච්චි . ඔහු ලේඛකයෙකි.
“අද මේ ගමේ සියයට අනූපහක්ම ඉන්නේ කතෝලිකයෝ. පෘතුග්‍රීසින්ගේ කාලයේ මේ ප්‍රදේශයේ හිටපු සංඝයා වහන්සේලා බලා ගන්න ආරච්චි කෙනෙක් පත්කරලා තියෙවා. අපි පැවැතගෙන එන්නේ අන්න ඒ පරම්පරාවෙන්. මගෙ වයස අවුරුදු හැත්තෑ දෙකක් වෙනවා. අපේ වාසගම සංගපාල ආරචිචි. මට මතකයි අපි පුංචි කාලේ නත්තලට කැට ගහනවා. ඒක මේ සූදුවට කරන දෙයක් නෙමෙයි. විනෝදයට තමයි කරන්නේ. අවුරුදු දහයක් විතර කාලේ අපි කැරොල් කියන්න යනවා. වැඩිහිටියෝ පස්සෙන් අපිත් යනවා. මරිය මව්තුමියට ජූසේ තුමාට අඳිනවා. පමුණුගම තියෙන පිට්ටනියේ නත්තල් කාලෙට නාඩගම් පෙන්වනවා. ඒ කාලේ ජනප්‍රියම නාඩගම් කරුවෝ තමයි, හෙන්ද්‍රික් මුහුප්පු, ඇලෝයි කොටිකාවත්ත යන අය. පමුණුගම දෙව්මැදුරට ආධාර පිණිස ලංකාවේ නළු නිළියන් රැසකගේ සහභාගිත්වයෙන් බැලසන්ත නාඩගම දවස් පහක් ගොන්සාල්වෙස් විදුහලේදි පෙන්නලා තියෙනවා. මේ ගමේ පාස්කු උත්සවයත් මහ ඉහළින් කෙරෙනවා. ජෝ සංගපාල පවසනනේ තමන් ළමා කාලයේ අත්දුටු දේය.
දැන් තරුණ පරපුර ඉදිරියට එමින් සිටින යුගයයි. එදා වැඩිහිටියෝ දැන් තරුණයන්ට පල්ලියේ සැරසිලි කරන්නට බාර දී ඔවුන් යන මඟ දෙස බලා සිටිති. අප ශුද්ධ වු ජුසේ මුනිඳුන්ගේ දේවස්ථානයට යන විට තරුෂ, ෂෙනාල්, තුසිත, විශ්ව, රශ්මික, මෙලන් යන තරුණයෝ කැලයෙන් ගෙනා අමු කොළ වැල් පොටවල් සමඟ පොර බදමින් සිටිහ.
අපි කොටස් දෙකට බෙදිලා තමයි පල්ලියේ සැරසිලි කරන්නේ. එක පිරිසක් නත්තල් ගහ හදනවා. අපිට තියෙන්නේ පල්ලියේ ඇතුලේ සැරසිලි කරන්න. මේ අවට තියෙන වන වදුලු වලින් තමයි වැල් කඩාගෙන ආවේ. දැන් ඉස්කෝලේ නිවාඩු නිසා අපි වැඩිපුරම ඉන්නේ පල්ලියේ. මේක හරි සුන්දර අපුරු අත්දැකිමක්.” තරුණයන් සියළු දෙනාම වෙනුවෙන් තරුෂ අප හා පැවැසීය.
එදා මෙන්ම අදද පමුණුගම හරි අපූරු කතෝලික ගම්මානයකි. එක්දහස් අටසිය පනස් හය අවුරුද්දේදී ආණ්ඩුව විසින් ස්වභාෂා පාසල් දෙකක් පමුණුගම ආරම්භ කර ඇත. මේ බව සඳහන් වන්නේ පමුණුගම විස්තරය නැමැති පොතේය. නමුදු ඊට පෙර එනම් එක්දහස් හත්සිය හතලිස් හතරේදී රෙපරමාදු පාසලක් පමුණුගම තිබී ඇත. එහි සිසුන් තිස්හත්දෙනෙකු සිට ඇත.
එක් යුගයක පමුනුගම තූර්ය වාදක කණ්ඩායමට විශේෂ ස්ථානයක් හිමිව තිබිණි. මඟුල් ගෙදරට, ඉලව් ගෙදරට, පල්ලියේ මංගල්‍යයට බෑන්ඩ් කණ්ඩායම නැතිව බැරි එකක් විය. පමුණුගම දෙව් මැදුරේ බෑන්ඩ් කණ්ඩායම ආරම්භ වී ඇත්තේ මිගෙල් මුහුප්පුගේ කාලයේය. ජයසූරිය ආරච්චිගේ පේදුරු අප්පුහාමි පමුණුගමට පැමිණ මිගෙල් මුහුප්පුගේ නිවෙසේ නැවති බෑන්ඩ් කණ්ඩායම සඳහා ශිල්පීන් තෝරාගෙන ඇත. කලෙකදී පමුණුගම බෑන්ඩ් කන්ඩායම පේදුරු අප්පුහාමිගේ පවුලේ පිරිමි අයට පමණක් සීමා වී තිබිණි. එකළ මෙය අවට ගම්මානවලද ප්‍රසිද්ධ බෑන්ඩ් කණ්ඩායමක් විය. නත්තල් දා මැදියම් රැයේ දේව මෙහෙයෙන් පසුව කන්තාරු කණ්ඩායම විසින් සංවිධානය කරන ලද නත්තල් කැරොල් කණ්ඩායම ගම වටා යන්නට විය. මෙයට බෑන්ඩ් කණ්ඩායම ද එක්විය.
දෙව් මැදුරේ මෙන්ම ගම්මානයේද බොහෝ සංවර්ධන කටයුතු වලට පපිලි පියතුමාගෙන් ඉටු වූ සේවය සුවිශාලය. ඉතාලි ජාතිකයෙකු වන පපිලි පියතුමා ඉපදී ඇත්තේ 1840 දීය. වර්තමානයේ පල්ලියේ ප්‍රධාන පියතුමා ලෙසින් කටයුතු කරනු ලබන්නේ ප්‍රැන්සිස් ජයකොඩි පියතුමාය.
කතෝලික ජනතාව වැඩි වශයෙන් සිටින බැවින් අද වන විට මීගමුව පුංචි රෝමය ලෙසින් හැඳින්වේ. නමුදු ඈත අතීතයේ කතෝලිකයන් බහුලව සිටියේ පමුණුගම හා ඒ අවට ගම්මාන ඇසුරේය . පමුනුගම ඉපැරණි තොරතුරු සෙවීමේදි ඔරුවැල්ලේ පළමු පල්ලිය ද දෙවන පල්ලිය ද ඔවුන්ගේ ඉතිහාය සනාථ කරන තැන්ය. එමෙන්ම පමුණුගම සුසාන භූමිය සිහිගන්වන්නේ ඕලන්ද යුගයයි. අදට ද කතෝලිකයන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ජීවත් වන පමුණුගම ගම්මානයේ අතීත නත්තල් අසිරිය කියන්නට සරෝජිනි පෙරේරා ද අප හා එක්විය.
“අපේ පුංචි කාලේ හරිම සුන්දරයි. දැන්නම් හැමදේම කඩෙන් ගන්න තියෙනවා‍නේ. ඒත් ඒ කාලේ එහෙම නැහැ. ඒ කාලේ පිරිමි ළමයෙක්ව නත්තල් පප්පට අන්දවනවා. එයාගේ අතට බැලුම් බෝල දීලා හැරමිටියක් දෙනෙවා. ආයෙම ගෙවල් වලට කැරොල් යනවා. අපේ ආච්චි තමයි අපිට කැරොල් ගී උගන්වන්නේ. පුරුදු කරන්නේ. ජේසු බබා විදිහට බෝනික්කෙක් ගන්නවා. මරියා මව්තුමිය ජුසේ පියතුමා විදිහට එක එක්කෙනා අඳිනවා. ඉන් පස්සේ කැරොල් කණ්ඩායම ගෙයින් ගෙට යනවා. අපි කැටයකුත් අරගෙන යනවා.
ඒ ගියාම කැරොල් බලන අහන අය ඒකට පඬුරු දානවා. අන්තිමට අපි ඒ සල්ලි බෙදා ගන්නවා. ඒ සල්ලි ඉස්කෝලේ පොත් ගන්න වියදම් කරනවා. දැන් නම් මේ ගමේ හැම ගෙයක්ම වගේ තාප්ප වලින් වැටවල් වලින් වෙන් වෙලා තියෙන්නේ.
ඒ වුණාට අපි පුංචිකාලේ එහෙම නැහැ. දැන් හැමදේම වෙනස්වෙලා. අපි ඒ කාලේ අනිවාර්යයෙන්ම රෑ පූජාවට පල්ලියට යනවා. ඒ කාලේ ගෙදරක බොහෝම සරුවට කෑම හදන්නේ නත්තල් දවසට . අපි නත්තල් දවසට නත්තල් කතාකරන්න යනවා නෑයන්ට. ඔය විදිහට තමයි අපේ පුංචි කාලේ ගෙවිලා ගියේ. ”
සරෝනි පවසන්නීය.
පමුණුගම පමණක් නොව මුහුදුබඩ තීරයේ සිටින කතෝලිකයන් මෙන්ම රට පුරාම සිටින කතෝලිකයන් ලහි ලහියේ සුදානම් වන්නේ කිතු සමිඳානන්ගේ උපත සැමරීමට ය.
ඔබ සැමට සුබ නත්තලක් වේවා!
ඡායාරූප- තුෂාර ප්‍රනාන්දු
