* යක්කු ප්‍රේතයො අපේ ජානවලම ඉන්නවා
* බෙන්තර කළු කුමාරයා ගැන මං හොඳට හෙව්වා
• ඔබ ලංකාවේ සිටින ප්‍රවීණතම නර්තන මහාචාර්ය වරයෙක්. පළමුව ඔබ ගැන දැනගන්නට කැමැතියි?
සෞන්දර්ය කලා විශ්වවිද්‍යාලයේ පහතරට අධ්‍යයනාංශයේ අංශාධිපති ලෙස වසර ගණනක් මම සේවය කළා. බොහෝ කාලයක් පහතරට නර්තනය, ශාන්තිකර්ම, බලි තොවිල් ඇතුළු නර්තනය හා බද්ධ වන දෑ පිළිබඳ සරසවි දූ දරුවනට ශිල්ප ඥානය ලබා දුන්නා. නර්තනය හා බැඳුණු විවිධ විෂයයන් ගැන පර්යේෂණය කරමින් කෘති ගණනක් රචනා කළා. මම හිතන විදියට පහතරට නර්තනය පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධියක් හිමි එක ම මහාචාර්යවරයා මම යි. පසුගිය දා විශ්‍රාම යන තෙක් ම සරසවි දරුවන් හා ගෙවුණු අතීතය ඉතාම සුන්දරයි.
• ඒ කියන්නේ ඔබ දැන් අධ්‍යයන කටයුතුවලින් දුරස් වෙලා ද?
කිසිසේත් ම නැහැ. විශ්‍රාම ගියා කියලා මගේ කාර්යබහුලත්වයෙන් මඳකට හෝ දුරස් වෙන්න පුළුවන් කමක් ලැබිලා නැහැ. තවමත් මම සරසවි දරුවන්ගේ අධ්‍යයන කටයුතු හා කාර්ය බහුලයි. පාලි හා බෞද්ධ විශ්වවිද්‍යාලයේ වගේ පශ්චාත් උපාධි අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා මගේ දායකත්වය ලබා දෙනවා.
• ඔබේ අතීතය ගැන කතා කළොත්?
මම උපන්නේ 1950 ජූලි 01 වැනි දා කළුතර ඉත්තෑපාන රෝහලේදි. පියා අරු‍නෝලිස්. මව කුසුමා. ගම කළුතර උඩුගම. තාත්තා සේවය කළේ සෞඛ්‍ය සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ. තාත්තගේ රැකියාව නිසා විවිධ පළාත්වලට නිතර ම සේවා මාරුවීම් ලැබෙනවා. අපිත් ඔහු යන යන පළාතට යනවා. මම තමයි පවුලේ වැඩිමලා. මට බාල මල්ලිලා තිදෙනෙක් සහ නංගී ඉන්නවා. අන්තිමට මම උසස් පෙළ විභාගය ලියන්නේ ගාල්ලේ නාලන්දා විද්‍යාලයෙන්.
• ඔබටත් නර්තනය පරම්පරාවෙන් උරුම වූ දෙයක් වෙන්න ඇති?
නර්තනය අපේ පවුලට ගෑවිලාවත් තිබුණු දෙයක් නෙමෙයි. මම පාරම්පරික නර්තන ශිල්පියෙක් නෙමෙයි. නර්තන කලාවට මම එක්කාසු වෙන්නේ ඉතාම අහම්බෙන්. අපේ තාත්තා, සීයා නර්තන ශිල්පීන් නෙවෙයි. නමුත් මම සාම්ප්‍රදායික නර්තන ශිල්පියෙක්.
• සාම්ප්‍රදායික නර්තන ශිල්පියෙක් වීමත් ලෙහෙසි පහසු නැහැ?
එය ඉතා ම අභියෝගාත්මක දෙයක්. මම පාරම්පරිකව ආ නර්තන ශිල්පියෙකු ගෙන් තමයි නර්තනය හදාරන්නේ. ඔහු තමයි මාවතගොඩේ වැලිපැන්නේ විල්මට් ජයනෙත්ති ගුරුන්නාන්සේ. චුට්ටි මහත්තයා කිවුවම කවුරුත් ඔහු හඳුනනවා. ඒ හමුවීමත් හරි ම දෛවෝපගත සිදුවීමක්.
• ඒ ගැනත් දැනගන්න කැමැතියි?
අපේ ගමේ හිටියා පීටිං කියලා මාමා කෙනෙක්. පීටිං මාමා නිතර ම තොවිල්පවිල් බලන්නට යනවා. බෙරගහන්න හරි ආසයි. ඔහු කැලෑ දෙපාර්තමේන්තුවේ මුරකරුවෙක්. දවසක් ඔහු මාව තොවිලයක් බලන්නට රැගෙන ගියා. ඒ තොවිලයට ගුරුන්නාන්සේ ඇතුළු 15 ක් පමණ නැට්ටුවො හිටියා. ජයනෙත්ති ගුරුන්නාන්සෙ නටන කොට හරිම ලස්සනයි. කවියට තාලෙට ඔළුව හොලවලා බෙර පදයට අ‍ඩිය තියල ඉතා ම ප්‍රාසාංගිකව නර්තනයේ යෙදෙනවා. බලන් ඉන්න අපේ ඇහැට දැනෙන්න ගන්නවා එය.
පහුවෙනිදා උදේ පීටිං මාමා මගෙන් අහනවා ‘කොලුවො උඹ කැමැති ද නටන්න?’ කියලා. මම උඩින් ම ‘හා’ කිව්වා.
• ඔබේ තීරණයට ගෙදරින් කැමැති වුණා ද?
මොන. මගේ කැමැත්තට ගෙදරින් හරියට විරුද්ධ වුණා. ඒත් මම පාසලට ගිහින් හවස්වරුවේ ගුරුන්නාන්සෙගෙ ගෙදරට ගිහින් නැටුම් ඉගෙන ගන්නවා. නර්තනය හදාරලා වසර කීපයකට පස්සේ කලඑළි මංගල්‍යය පැවැත්තුවා. එයින් පස්සේ තමයි අම්මලාගේ බැණුම් අඩුවෙලා මට සහයෝගය දුන්නේ. එදා කලඑළි මංගල්‍යයට ඒ පළාතේ විවිධ ප්‍රදේශවල පළපුරුදු ප්‍රවීණ නැට්ටුවො, ශාන්තිකර්ම ශිල්පියො, බෙර වාදකයො සම්බන්ධ වුණා. මට ඔවුන්ව දැන අඳුන ගන්න ලැබුණා. ඒ අනුව ඔවුන්ගේ විවිධ නර්තන, ශාන්ති කර්ම කටයුතුවලට මටත් දායක වෙන්න පුළුවන් වුණා. මේ නිසා මට බොහෝ දේ ඒ සම්බන්ධයෙන් දැනගන්න ලැබෙනවා.
• ප්‍රදේශයේ නමගිය සාම්ප්‍රදායික නර්තන ශිල්පියෙකු ලෙස ඔබ ගෙවූ දිවිය වෙනස් වෙනවා. ශාස්ත්‍රීය අංශයට?
ඔව්. ඒ මම රාජ්‍ය නැටුම් හා මුද්‍රා නාට්‍ය පාසලට ඇතුළු වූවාට පසුව.
• එයට විශේෂ හේතුවක් බලපෑවා ද?
ඔව්. අපේ පාරම්පරික ශිල්පීන් ගේ වයෝවෘද කාලෙදි ඔවුන් දිහා බැලුවහම මට දැඩි කනගාටුවක් ඇති වුණා. ඔවුනට සෞඛ්‍යමය තත්ත්වයක් නැහැ. සමහර අයගේ කන් ඇහෙන්නේ නැහැ. ඇස් පෙනෙන්නේ නැහැ. සමහරු නටල වැඩිකමට පැරලයිස් වෙලා. මට හිතුණා මටත් කවදහරි දවසක මේ ටිකම තමා වෙන්නේ කියලා. ඒ නිසා මෙයට විකල්පයක් සොයමින් මම හිටියා. එතකොට තමයි රජයේ නැටුම් හා මුද්‍රා නාට්‍ය පාසලට ඉල්ලුම්පත් දාන්න හිතුණේ. එයින් මා සමත් වුණා. පණීභාරත ගුරුතුමා ඇතුළු ප්‍රවීණ ආචාර්යවරුන් යටතේ වසර කිහිපයක් නර්තනය අධ්‍යයනය කළා.
• ඒ ජීවිතේ කොහොමද?
හරි ම සුන්දර කාල පරිච්ඡේදයක් වගේ ම අභියෝගාත්මක කාල සීමාවක් වුණා. උපාධිය සම්පූර්ණ කළා. සියල්ලටම මුහුණ දීලා MAQ වගේ ම MA විභාග කළා. ඉන්පසුව PHD එක කළා. පසුව මහාචාර්ය තනතුරට පත්වුණා.
• පණිභාරත සර් හමු වූ මොහොත මතක ද?
එතුමා මට හමුවන්නේ මාව සම්මුඛ පරීක්ෂණයට භාජනය කරන අවස්ථාවේදී. මට මුලින් ම කිව්වේ පුතා තාලම්පට ගහ ගහා ගීතයක් ගයන්න කියලා. මම ජීවිතේට තාලම් පටක් ගහලා තිබුණෙ නැහැ. මම කිව්වා සර් ගහන්න මම ගයන්නම් කියලා. මම කවිය තාලයට කිව්වා. ඇති පුතා ඇති දැන් නවත්තලා ‘යහන් දැක්ම’ නටන්න කිව්වා. මම විනාඩි 45 ක් නැටුවා. ඉන්පස්සේ කිව්වා ‘බඹර වළල්ල’ ගහන්න කියලා. මම දන්න බඹර වළල්ලක් නැහැ. මම නොදන්නා බව පෙන්නුවෙත් නැහැ. මම ටිකක් මහන්සි ඇරියා. එවිට සර් ඇගිල්ල කරකවලා පුතා දැන් බඹර වළල්ල ගහන්න කිව්වා. මම දැන ගත්තා මේ කියන්නේ කැරකෙන්න කියලා. මම වට අටක් දහයක් කැරකිලා බඹර වළල්ල ගැහුවා. පණීභාරත මහත්තය හුඟක් සතුටු වුණා. මාව රාජ්‍ය නැටුම් හා මුද්‍රා පාසලට තෝරා ගත්තා. පසුව තමයි මෙය සෞන්දර්ය විශ්වවිද්‍යාලය ලෙස විශ්ව විද්‍යාල පද්ධතියට එක්කාසු වෙන්නේ. එහි ම ඉගෙන ගෙන එයින් ම බොහෝ දේ දැනගෙන එහි ම දරුවනට මහාචාර්යවරයෙක් ලෙස සේවය කරන්නට ලැබීම මට සතුටක්.
• ඔබ නර්තනය පිළිබඳ ශාස්ත්‍රීය හා පර්යේෂණාත්මක කෘති රැසක් රචනා කළා.
ඔව්. මම නර්තනය හදාරත් දී මම උත්සාහ කරනවා එහි ශාස්ත්‍රීය අංශය වෙත යොමු වෙන්නට. එයට මට ගොඩක් උදව් කළා බෙල්ජියම් ජාතික රූඩි කොලම්ස්. ඔහු අපිට බාහිර කථිකාචාර්යවරයෙක් ලෙස ඉගැන්නුම් කටයුතු සිදු කළා. බොහෝවිට ඔහුගේ ඉංග්‍රිසි හා සිංහල නාට්‍යවල සෙට් හදන්නට රංගන ආභරණ හදන්නට මට අවස්ථාව දුන්නා. මමත් හරිම කැමැත්තෙන් ඒ දේවල් ඉටු කළා. මොකද මට ගොක්කොළ, මල්යහන්, සූනියම්, ඕනැම සැරසිල්ලක් කරන්න පුළුවන්කම තිබුණා. එදා ගමේ තොවිල්පළවල මම මේ දේවල් කළා. මේ ආභාසය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර මහත්මයාගේ නාට්‍යවල, ජයලත් මනෝරත්න මහත්මයාගේ නාට්‍යවල රංගාභරණ, නාට්‍ය දර්ශන තල, සකසන්නට මට අවකාශ ලැබුණා. අදටත් අවුරුදු 7 කට වරක් සිංහබාහු නාට්‍යයේ සිංහයාගේ හිස සහිත කොණ්ඩය සකසන්නේ මමයි. මනමේ, සිංහබාහු නාට්‍යවල රංගාභරණ සකසන්නේ මමයි. ඒ ගැන විශාල සතුටක් තිබෙනවා.
• ඔබ තමයි කළු කුමාර ඇදහිල්ල ගැන මුල්වරට කෘතියක් ඔස්සේ කතාබහට ලක් කරන්නේ?
මම බෙන්තර ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවල පවතින කළුකුමාර ඇදහිල්ල / කළුකුමාර සමයම කියන මාතෘකාව යටතේ මගේ එම්.ඒ. එකට අවශ්‍ය නිබන්ධනය රචනා කළා. එයට ප්‍රතිචාර බොහොමයක් ලැබුණා. ඒ නිබන්ධය කෘතියක් ලෙස සම්පාදනය වුණා. පසුව මෙවැනි බොහෝ දේවල් ගැන මට විමර්ශනාත්මක ග්‍රන්ථ රැසක් සම්පාදනය කරන්නට හැකි වුණා.
• අද සමාජයේ ශාන්තිකර්ම සඳහා ඇති නැඹුරුව මොනවගේ ද?
එදා ශාන්ති කර්ම සිදු කළේ ප්‍රධාන වශයෙන් ලෙඩට දුකට. ඒත් අද ප්‍රාසාංගික නර්තන ප්‍රසංගයක් දෙස බලන විදිහට තමයි ශාන්ති කර්ම දෙස මිනිසුන් බලන්නේ. හැම මිනිහෙක් ම යක්කු භූතයො විශ්වාස නොකළාට ඒ ගැන යම් විශ්වාසයක් අපේ ජානවල තියෙනවා. ඒ නිසා තමයි යකෙක් කිව්ව ම පොඩ්ඩක් නැති ගැන්මක් ඇති වෙන්නේ. තනිවම ගමනක් බිමනක් යනකොට ඒ තැති ගැන්ම තිබෙනවා. මනසින් තමයි හැමදේටම අපි බය වෙන්නේ, වැටෙන්නේ, හිතේ ඇති වන මහන්සිය, කාන්සිය, ආතතිය හැමදේ ම ඇති වෙන්නේ නැති වෙන්නේ මනස හේතුවෙන්. එතකොට හිතේ ලෙඩට තිබෙන බෙහෙත තමයි ශාන්ති කර්ම කියලා කියන්නේ.
• ශාන්ති කර්ම කරන්න ගිහින් ඔබ ලද අත්දැකීම් ඇති?
විවිධ අත්දැකීම් තිබෙනවා. සමහර වෙලාවට ශාන්තිකර්ම කරන්න ගියාම අපිට තේරෙනවා අතුරයා බොරුවක් කරන බව. එවිට අපිත් බොරුවෙන් ම තමයි ශාන්තිකර්මය කරන්නේ. ඇත්ත නම් ඇත්ත විදිහට ම කරනවා. ආතුරයාට විහිළු තහළු කරලා, නටලා දැන් මගේ ලෙඩේ හොඳයි කියන සංකල්පය ආතුරයාට දෙනවා. 18 සන්නිය ශාන්ති කර්මයෙන් බොහෝවිට සිදුවන්නේ මෙය.
• ආතුරයා කරන්නේ බොරුවක් බව දැන ගන්නේ කොහොමද?
පළපුරුදු ඇදුරෙකුට එය ඉක්මනින් ම වැටහෙනවා. දැන් උදාහරණයක් ගනිමු. කළුකුමාර දිෂ්ටිය කියමු. ගොඩක් වෙලාවට කළුකුමාර දිෂ්ටිය ඇති වන්නේ තරුණ වියේ කාන්තාවනට, දරුවන් නොමැති කතුන්ට, විවාහය කල්ගිය අයට. කලට වෙලාවට කසාදයක් කර ගන්න බැරි වුණාම ඒ අයගේ මනස ලෙඩ වෙනවා. තනිවෙලා කල්පනා කරනවා. එන්න එන්න හීනෙන් බය වෙනවා. රෑට නිදි නැහැ. කළු මිනිහෙක් ඇවිත් තුරුලු වෙනවා දකිනවා. ඔය වගේ නොයෙක් නොයෙක් දේ කළුකුමාරයා සම්බන්ධව සිදුවෙනවා. එතකොට යකදුරා ඇවිල්ලා හොඳ විපරමින් බලනවා ආතුරයා ගැන. ආතුරයාගේ හැසිරීම කොහොමද කියලා. ශාන්ති කර්ම කරන අයට ඒ ගැන හොඳ අවබෝධයක් තිබෙනවා. කළුකුමාරයාට අවශ්‍ය වත් පිළිවෙත් පැවැත්වුවම ලෙඩේ හොඳයි කියන සංකල්පය ආතුරයාට දෙනවා. සමහරවිට තොවිලය බලන්න ආව කොල්ලෙක් හරි ආතුරයා එක්ක යාළු වෙන්න පුළුවන්.
• ශාන්තිකර්ම සිදුකරන්නේ මොන වගේ ලෙඩ රෝගවලට ද?
වා පිත් සෙම් කියන තුනට. මේ හැම දේකටම ශාන්ති කර්ම බිහිවෙලා තිබෙනවා. 18 සන්නිය ඒ වගේ සන්නි 18 කට පිළියම් යොදනවා. එමඟින් කරන්නේ ආතුරයා ගේ හිත සතුටු කරන එකයි.
• ඔබ පැමිණි ගමන ගැන මොකද හිතෙන්නේ?
දුක්විඳල ආපු ගමනක් මෙය. මට ඉලක්කයක් තිබුණා. මම ඉතා හොඳ ගැමි රසය විඳින ගැමියෙක්. අදටත් විටක් කමින් ගමේ ගොඩේ තොවිල්පළකට මට යන්න පුළුවන්. ඒ වගේ ම විශ්වවිද්‍යාලයෙත් ඉදිරියට ම මට යන්න පුළුවන් වුණා. මට මගේ බිරිය දරුවන්ගෙන් ලැබෙන සහ‍යෝගයත් මෙතැනදී මතක් කළ යුතුමයි. ඉතින් ජිවිතේට තව මොනවද ඕන.
ඡායාරූප : සරත් පීරිස්
