කවි කල්පනා | සිළුමිණ

කවි කල්පනා

දම්සක් දම් දසුන

සම්මුක සෑයෙ සිට බර­ණැස මිග­දායේ
සම්බුදු පියා පළමු දම් දෙසු­මට වැඩියේ
දම්සක් සුතුර දම් දෙසු­මට මුල් වූයේ
දම් දසු­නයි මුළු ලොව­ටම දැන්වූයේ

සිරු­රට වැඩි සැපත් සහ දුක නොම දෙන්න
මග පල ලැබුම අප­හසු බව දැන­ගන්න
ආදී­නව අන්ත­යන් බව දැන වළ­කින්න
මැදුම් පිළි­වෙතේ අනු­සස් දැන සැන­සෙන්න

හිමි­සඳු කෙමෙන් පාපි­යු­මන් තබ­මින්න
බර­ණැස ඉසි­ප­ත­නයේ මිග­දා­යට වඩි­මින්න
තවු­සන් පස්දෙනා පෙර මිතු­රන් දැක­ගන්න
කති­කා­වක යෙදුණි බුදු බව නොම­දන්න

බුදු වන්නට ගොසින් නොහැ­කිව අප හමු­වන්න
එන මිතු­රාට අසු­නක් පම­ණක් දෙන්න
බුදු අසි­රි­යෙන් බැරි විය ඒ මත­යෙහි ඉන්න
පිළි­ගෙන සැර­සුණා සමිඳුන් අම­තන්න

බුදු­ව­ර­යකු සමඟ පෙර සේ නොකර කතා
සිත යොමු­ක­රන ලෙස තම මිතු­රන් අමතා
පැහැදී කුලුණු වද­නින් සංව­රව ඉතා
නෙත් සිත් යොමු කළා සග­මොක් සුවය පතා

දම්රස මුළු ලොවම එක සේ පැති­රේවා
මෙත් කරුණා සුවෙන් හද­වත් පිබි­දේවා
සාමය සතුට සම­ඟිය නිති ඇති­වේවා
ලොව හැම සතන් බුදු දහ­මින් සැන­සේවා

ඒ. නන්දි­සේන ඉන්ද්‍ර­සේ­කර


තජීට සහ සඳු­නිට

(ළාබාල නර්තන ශිල්පි­නින් දෙදෙ­නෙ­කුට)

සිත් කර­වන වශී
‘නෘත්‍යාං­ග්‍රම්’
සුරූපා සෙන් සමඟ
නටද්දී ‘ශිව අෂ්ට­කම්’
මුත්තණු චිත්‍ර­සේ­නගෙ
ගුරු වරම් ලැබුණේ ද අදි­සිව
රඟ­න්නට සුර­ලි­යන් සේ
දැහැ­න්ගත කර රඟ­හල?

බාල­ස­යෙහි වජිරා
මිත්ත­ණිය පෑ නර්තන
දුටුවා ද පෙර භව­යක
රඟ­න්නට විස්මිත ලෙස...?

තජී හා හරි හරි­යට
සඳු­නිද රඟයි
රන­ලි­යක සේ
ගල්වා දෑස අංජන

ලක’ඹර ලලා­ටෙහි
තිල­කෙව් දිලෙන මතු දින
බැල­රි­නා­වන් දෙදෙනකු
බිහි­‍ෙවන පෙර නිමිති දැක
දෑස’ග කඳුළු මතු­ විය...

තිල­ක­රත්න කුරු­විට බණ්ඩාර
 


ලොකු අයියේ

දහ­සක් කම්කටුලු මැදින්
දුක් දහරා ගලා ඇවිත්
අප ජීවිත මඟ සිටිද්දි
දිවියේ බර උසු­ලා­ගෙන
අප මිනි­සුන් කළේ නුඹයි...

පියෙක් සේම අප රැක­ගෙන
ශිල්ප සතර වෙත යොමු­ කර
නොසැලී බාධක හමුවේ
ජය­ගන්නා විට දිවි මඟ
සතුටු කඳුළු වගු­රු­ව­මින්
සෙත් පැතුවේ නුඹයි සදා

ගාමිණි හේවා­පන්න


රජ වීම

හඬති වැල­පෙති
යළිදු හිනැ­හෙති
දූ පුතුන්
කති බොති
දොඩති හිනැ­හෙති
නෑසි­යන්
එති වඳිති
යළි හැරෙති
දුටු නුදු­ටු­වන්
සුදු වතින් සැර­සිලා
සුවඳ පැන් නහ­වලා
දෑත මල් රඳ­වලා
මන­මාලි මං වෙලා
දෙනෙත් නොම පිය සලා
උඩු­කු­රුව වැති­රිලා
ගේ මැද්දෙ රජ වෙලා
අනේ මං මියැ­දිලා

චන්ද්‍රා සෙන­රත්


රළ-වෙරළ හා ගල් පර

කොහේදෝ යන ගමන්
කිසි­යම් සිදු­වී­ම­කින් කැලැඹී
එක්ව­නම හුන් තැනම
නතර වූවා වැන්න මේ කඳු...

ගණන් ගන්නේ නැතිව
අම්බරේ ඇද පලුදු
කොයි කොනින් පෑව්වත්
සිනා­සෙ­නවා තරිඳු...

ගහ­කො­ළට හිමි වර්ණ
සොයා අර­ගල කළත්
අව­ර්ණව ඇද වැටෙන
කැර­ලි­ක­රු­වන් ය වැහි බිඳු...

පොදු සමා­වක් ලැබී
හිරෙන් එළි­යට ආවොත්
පාඨ­ක­යන්ට තද වී
උඹට ගර­හයි සිළිඳු...

මට හොඳා­කා­ර­වම මත­කයි
තාත්තා ගෙනැත් දුන්
සෙල්ලම් අශ්වයා මළ පසු
උගේ ලී මළ­කඳ වැල­ඳ­ගෙන
හැඬු හැටි ඒ බිලිඳු...

රළ වෙරළ හා ගල් පර
උනුන් හමු නොවේ­නම්
අප­රි­මිත සිඳු හදෙත්
සද්ද­යක් නැත කිසිදු

රුවන් බන්දු­ජීව


අභි­නි­ෂ්ක්‍ර­ම­ණය


ඇසළ මහේ හඳ පායා එන විට තරු මැද අහසේ
නිසල කරන් සිත අභි­නි­ෂ්ක්‍ර­ම­ණය කර­නෙමි රහසේ
සසල වුණොත් මුර සෙබ­ළුන් වට වෙනු ඇත දස දහසේ
කසළ ගොඩක් වූ දිවි­යම පිළි­කුල් කර­ලමි වහසේ

බිසෝ වෙලා සිටියා මට කල්ප කාල­යක් තිස්සේ
යසෝ­දරා සැන­සෙනු මැන නොතෙමි කඳු­ළැලි වැස්සේ
ළසෝ ගින්න තිබු­ණත් හිත ගිහි­ගෙය හැර යනු රිස්සේ
විසෝ­ප­යක් නැත ඈතින් නව ආලෝ­කය දිස්සේ

නෙක විද සෝ බිය කර­දර ඉහ­ටත් ඉහ­ළින් ඇතුවා
දුක මිස මිහි­පිට කාටත් ඉන් ගැල­වී­මක් නැතුවා
දැක දැක බහුරූ කෝලම් කොයි ලෙස ඉන්න ද හිතුවා
එක එක බාධක මැඬ­ගෙන ජය ලබ­ග­න්නට පැතුවා

අන්දර මල් සුව­ඳයි මුළු මැදුරේ දස අත දිවේ
සුන්දර දේ පම­ණයි මගෙ දෙනෙ­තට ගෙන හැර පෑවේ
ගින්දර මතු වෙයි ටික ටික අළු යට ගිනි උඩ පාවේ
මන්දිර සැප අත හැර­ලයි මාලි­ග­යෙන් පිට වූවේ

බෙදා ගන්න මනුලෝ සැප මේ බව­යෙන් ළඟ ඉන්නා
එදා සිටම යසෝ­දරා මා හඳුනා ගෙන උන්නා
හදා ගන්න බැරිවූ සිත දම­නය කර බැඳ ගන්නා
මුදා ගන්න යම් ලෝ සත බව සාග­ර­යෙන් පන්නා

ලෙඩෙක් මහ­ල්ලෙක් මිනි­යක් දුටු දවසේ හිත බිඳුණා
අඩක් අඳුර දුරු කර­ගෙන ශ්‍රමණ රුවක් නෙක රැඳුණා
ඉඩක් ලැබුණු මොහොතේ සිත සතපා ගන්නට යෙදුණා
වැඩක් සද­න්නට සත­හට ලව්කික සැප­තින් මිදුනා

රත්නා ලංකා අබේ­වි­ක්‍රම


පරෙ­වියා

කැරකි කැරකී
උනුන් පරයා
ඉගිළ යන විට
ඉහළ අහ­සට...

පහළ සිටි උන්
තර­ග­යට
විසි කරති
කාසි කොළ
ජය පරා­ජය
ඉව­සනු බැරිව
මරා ගනිති
එකි­නෙකා
මේ කිසිත් නොද­කින
ප‍ෙර­වියා...

වේග­යෙන් ඇදී එයි
හාම්පු­තුගේ අතට...

ආයෙත් මුදල් ඔට්ටු­වක්
හීයක වේග­යෙන්
යළිත් ඌ
අහ­සට...

කලක්
සාමයේ වෙළෙ­න්දන් ළඟ
හුර­තල් වූ
සාමයේ දූතයා
දිනක්...

මුඩුක්කු පේළි­යක
කෙළ­වර...
මියැද සිටියා
මැස්සන්... පණු­වන්
තනි රකී
දැන් ඉතින්
ඌ ළඟ...

රත්න­සිරි පති­රණ


උපා­ධිය

අත කර ගැට පය කර ගැට මැකෙ­න්නයි
ඇස නිදි ගැට නිදි දැහැ­නක නිවෙ­න්නයි
දුක හිත යට දුරු වී සුව සැදෙ­න්නයි
ඇගෙ දෙඇ­සට තුටු කඳු­ළක් උන­න්නයි

උග­සට බැඳි ගෙට නිද­හස ලැබෙ­න්නයි
දඬු වැට ළඟ වැල­පෙන ඉඩ නොදෙ­න්නයි
මව­කට හෙට අස් වැසු­මක් ගෙනෙ­න්නයි
අද හෙට මට රැකි­යා­වක් ලැබෙ­න්නයි

කළු ලෝගුව ගන අඳු­රක් නොවෙ­න්නයි
හිස පැල­ඳුම කටු කිරු­ළක් නොවෙ­න්නයි
කර මාලය මල පුඩු­වක් නොවෙ­න්නයි
ලද මේ ජය ඇගෙ මිස මගෙ නොවෙ­න්නයි

සාලිය ගුණ­ව­ර්ධන


මවක් හැඬු­වාය
සාගර‍යෙ ජලය සේ කඳුළු ගැලුවා නෙතින්
මහා­මේ­රුව තරම් දුක් විඳි­න්නැති සොවින්
සංසා­රයේ මා ළඟට ආව ගිය දූ පුතුන්
අතර නුඹ එක් පුතෙකි සිහි කළොත් බුදු නැණින්

බුදු­ව­රුන් බුදු පදවි ලැබූ ඒ යාමයේ
නුඹව දැක මල්යාය පීදුණා මගෙ ළයේ
මළ හිරුගෙ රතු­පාට ඇඳුණ ඒ ජාමයේ
හොරෙන් මෙහි ආව නුඹ මටත් නොකියා ගියේ

දෙනෝ­දා­හක් ලොවට පිළි­ස­රණ විය නිතින්
කුරා­කූ­ඹින් පවා නුඹ දකිති සෙනෙ­හ­සින්
මහ සයුර මැද මව­කගේ පැතුම සිහි කරන්
පුතේ නුඹ බුදු වෙයන් ලබ­න්නට අම නිවන්

පිය­සීලි විජේ­නා­යක


ආදර පැතුම්

සඳුට සමුදී
පිබි­දුණු අරු­ණලු
මිහි­කත සිඹින සඳ
එන්න මඳනලේ
මා වෙත...

යන්න පියඹා මල් සොයා,
බිඟුන් උදුරා ගන්න පළමු
සොරා යන්න මල් සුවඳ
මා පතා ආ නිසා
සිර­ගත කළ....

ඇගේ කුටි­යට යන්න
විහි­දු­වන්න
ඔබේ මල් සුවඳ සමඟ
මගේ සදා නොවෙ­නස්
ආදර සුවඳ

එම්. එම්. එස්. ගුරු­සිංහ


සෝමවීර චන්ද්‍රසිරි කවියා

දිලුණු හද­වත පුරා සෝම­විරු පළිඟු මිණ
පිපුණ කැස්බෑව නම් මල් උයනෙ එකලු වුණ
නෙත් නුවණ විහි­දවා සර­ස්වති ළඟට ගෙන
සුවඳ සුරිය මලකි රත් නෙළුම් පැහැය දෙන

කොළඹ කවි පර­පුරේ යෝධ සෙබ­ළකු නමින්
උපත කවි සමු­ළුවේ තිඹි­රි­ගෙය ඔබ වෙමින්
වැදු ඒ සුර­ත­ලිය රජ කිරුළ පල ඳමින්
පසු­ක­රයි මහලු විය තුරුණු බව සමින්

දැනුම පරි­ණත මහා පඬි­ව­රුන් පැර­දවූ
ලියා පොත­පත මිහිර බස් තෙපුල සුවඳ වූ
ජාති­යම ඇම­තුවේ කවි බසින් විවිධ වූ
ගලන කවි උල්ප­තකි සමු­දු­රක් අබිබැවූ

අතු පැලේ දිළින්දා රජ කර­න්නට සිතු
අද­හ­සින් සිත පුරා පිරූ පැතුමන් මතූ
ගැමි සුවඳ හඳු­න­ගත් ළය කුසුම මිණි මුතු
මොරටු මන්තිරි වුණා රජ සබෙහි කවි ගෙතු

තාල­යට කවි කියා මැති ඇමති පිරිස මැද
එතන කවි මඩු කළා පතු­ර­මින් කුරවි නද
පිපුණ පර­සතු කුසුම් ඒ හඬට සුවඳ විඳ
නික­ස­ලය මිහිරි සිති­විලි තිබුණ නැණැස බැඳ

වේදි­කාවේ එදා හොඳම නළු­වෙකු වෙසින්
කසුප් රජු චරි­ත­යට පණ පොවා කවි ඇසින්
මේ හප­න්කම් කෙළේ කවි සුවඳ ඇති හිසින්
නිරා­කුල හද­ව­තින් දුර­ද­කින නුඹ අැ­සින්

සොමි කිරණ වෙළා­ගත් සර­ස­විය පිරි වරා
පන්හි­ඳට පණ පොවා කවි ලියු රස පෙරා
මගේ දෙස අවදි කළ නුවණ සිති­විලි දරා
ඔබේ නම ලියයි ඉති­හා­සයේ පිටු පුරා

දෙහි­වල ලය­නල් ප්‍රනාන්දු


කාසියේ දෝෂය
වරද
ඉරි තැලී මිහි­ම­ඬල
උණු­සුම් ව මද­නල
ඉපල් වී ගහ­වැල
කියන්නේ කාගෙ වර­දද

මාලනී සී. වන්නි­සේ­කර


ඔබ
නිල් ගුවන පුරා පෑයු
තරු පොකුරු අතර
මගෙ ලොව එළිය කළ
එකම තරුව ඔබ

මන­හර මහින්ද බෙලි­ගල


ළමා විය
ඇහි­ඳීම
අප පොඩි­උන් දොහ
ගස් යට ගිලිහී
නො පෙනී සැඟ­වුණ
මගේ ළමා විය

ගස්වැල් ගං දිය මත
සිත්තම් කළ
නිල්තුරු සිත්තම
රන්වන් මල්කම
පුර­දොර මැදු­රෙන්
මද­කට මිදිලා

නිවාඩු දව­සක
මා හා ගම එන
පුතුට මගේ
ඇහිඳ දෙන්න
දවස පුරා
මම වෙහෙ­සෙමි

කේ. පී. ඩබ්ලිව්. ප්‍රියන්ත ජය­ලත්


එදා පෙම්ව­තිය
එදා ‘හ්ම්’ නෑ
තේරු­මක් බේරු­මක්
නැති කියැ­විලි
අද
සුසුම් ඉව­සිලි බෝම
අද - මම
‘හ්ම්’ නෑ

ශාන්ත කුමාර අපෝන්සු
 


ගම මතක...!
හිස ඔසවා බලමි
මම
කඳු­ක­රයේ කඳු අත­රින්
නුඹ දෙස
දයා­බර නෙතින්
මචං තිරි­කු­ණා­මලේ
සැපෙන් ද? උඹ...

නුඹ හිඳී...
නිලා­වෙලි,
‘මාබල් වෙරළ,’
විල්ගම් වෙහෙර,
කෝනේ­ශ්ව­රම්,
තිරි­යාය,
ගෝකණ්ණ විහා­රය,
දෝතින් තුරු­ලට ගෙන...,

‘පෙම් පිම්ම’ ළඟ නැවතී
ඇයයි මායි දව­සක් ඇඬුවා
උඹට මත­කද මන්දා?
අපි හිත හදා­ගත්තා
වෙන් වෙන්න
(ඔව්! අමා­රු­වෙන් වුණත්,)

අදත් ඈ හමු වෙනවා
දැන් ඈ අම්මා කෙනෙක්
මං තාත්තා කෙනෙක්
ඒත් අපි දෙන්නා ඉස්සර වගේ
එක්කෙ­නෙක් නෙමේ දෙන්නෙක්
දෙතැ­නක දෙපැ­ත්තක...

ගෙවී වසර ගණ­නක්
මගෙන් දුරස් වී
මහලු වී මා හු‍ෙද­ක­ලාවේ සිට ලියමි මෙසේ
ගෙවූ කාලය... මචං තිරි­කු­ණා­මලේ...
කොයි­ත­රම් සුන්දර ද?

ජයන්ත ග. ජෝති­ය­රත්න


ගල් වංගුවේ කළු මහ­ත්තයා

ඉසි­යුම් සිතින්
විදා සිතුම් අත්
වැලඳ ගත්තේ ඔහු
හැම සිතක්
හැම මොහොත
මුණ ගැසුණු

රුදුරු හිරු පාට කළ
කළු අප්‍රි­කා­නු­වන් සදිසි
වගා බිම්වල සවි හල
ගැහැ­නුන් හා මිනි­සුන්
දිටී ඔහු
රැජි­නන් රජුන් විල­සට

දුක් කුණප වළ­ලන්ට
නැණ නුවණ ගෙන එන්ට
පාස­ලට පා දුවන
ළමා කැල අබි­මුවේ
පාල­මක් විය උන්ට ගොඩ එන්ට

නින්දෙන්ම ගොස්ය
රැයේ අඳු­රක් සමඟ
නොගිය එක දෙයයි
ඔහු සමඟ - ඔහු පිදූ යහ ගුණය

සුනිල් ගුණ­ව­ර්ධන


එතෙර කවිය

කාසි! කාසි!!

ලොවම හඬයි
දිලෙන ලෝහ කෑලි සැලෙයි
මුළු ලෝකය වසඟ කරන
හැම තැන­ටම ශාප ගෙනෙන
සල්ලි, නුඹේ වැඩ පෙන්වමි
කපටි ක්‍රියා විවර කරමි
දහස් වරක් දොස් පව­රමි

ප්‍රයෝ­ගයේ ආක්‍ර­ම­ණය
ආද­රයේ බිඳ වැටීම
මිතු­රු­කමේ පණ නැසීම
කාසි වාසි සංක්‍ර­ම­ණය
තුටු හද­වත් මොට කර­වන
ගරු හද­වත් සුන් කර­වන
මුදල් බලය - මිත්‍ර­ව­රුනි,
පිළිල තනයි සහ­සු­ද්දෙනි

මිනි­ම­රු­වන්, කල්ලි හොරුන්
මුදල් බලෙන් බිහි­වන්නේ
සල්ලි­ව­ලට කෑද­ර­කම
සිර දඬු­වම් උපයා දෙයි
පුංචි එකෙක් වුවත් දනියි
සල්ලි බලේ විනාශෙ මුල

දහස් ගණන් මනු හද­වත්
දූෂ­ණ­යට මුල පුරන්ට
තක්ක­ඩි­යන් බෝ කරන්ට
සමත් කාසි කොහෙන් ලැබෙත්?
නිර­යට යන පාර කියන
මග සිතු­වම් සකස් කරන
සාම - ප්‍රීති හද වන­සන
මුදල් හරිම භයා­න­කයි!

මුදල් බලය, නුඹ නපු­රම
බෝ කර­තියි මම පව­සමි
අපේ ලොවට මුදල් අවැසි
වෙතත්, හොරෙන් - අයථා ලෙස
පාවි­ච්චිය හරිම කැතයි
වංච­නි­කව සොයන ධනය
හොර වැඩක්ය; බිය දන­වයි


ජර්ම­නියේ රයි­න්ල­න්තයේ මිලෙ­න්ඩොන්ක් සිටු මැඳුරේ උපන් ඇය වංශ­වත් - ධන­වත් කාන්තා­වකි. පාසල් කාල­යේ­දීම, එනම් අවු­රුදු 17 දී ඇය පළමු කවි පෙළ ලියා ඇත. සැල්ව­ටෝ­රි­යන් සොයු­රි­යන්ගේ නිකායේ ආර­ම්භක කර්තෘ­ව­රිය වූ තෙරෙස්, පුරා වසර 33ක් තිස්සේ ඇගේ අත් අකු­රින් ම ලියූ පද්‍ය රචනා රෝමයේ සැල්ව­ටෝ­රි­යානු නිව­හනේ ලේඛ­නා­ගා­රයේ සංර­ක්ෂි­තව ඇත.
ඇගේ කවි, ජර්මන් හා ප්‍රංස භාෂා­ව­ලින් ද ලියවී ඇත. ඇමෙ­රිකා එක්සත් ජන­ප­දයේ, විස්කො­න්සින් ප්‍රාන්තයේ වසන ප්‍රංස ජාතික කන්‍යා සොයු­රි­යක “තෙරෙස්ගේ කවි පබැ­ඳුම්” යනු­වෙන් ඒවා ඉංග්‍රී­සි­යට පරි­ව­ර්ත­නය කෙරුණු පොතක් 1994 දී ප්‍රකා­ශ­යට පත් කර තිබේ. ‘Rebuke of Money’ නම්වූ මේ පැදි පෙළ තෙරෙස් විසින් ජර්මන් බසින් ලියුවේ 1881 අප්‍රේල් 24 වැනි­දාය.
ජර්ම­නිය එකල ආර්ථික පරි­හා­නි­ය­කට පත්ව තිබූ හෙයින් ළමා ශ්‍රම­යත්, දරු­වන් විකි­ණී­මත්, මංකො­ල්ල­යත්, දූෂ­ණය හා නාස්ති­යත් රටේ බර­ප­තළ ප්‍රශ්න විය.


පරිවර්තනය - බර්නි දස­නා­යක 

Comments