පෙර කරන ලද පුණ්ය කර්මවල විපාක වශයෙන් මිනිසුන්ට උසස් රැකියා තනතුරු ලැබෙයි. ඉහළ වැටුප් ලැබෙයි. දායාද සහිතව බිරින්දෑවරු ලබති. දෙමහල් තුන්මහල් සිවුමහල් මාලිගා මන්දිර ලැබෙයි. ඔවුන්ට ම ගැළපෙන පවුල් ආශ්රයට ලැබෙයි. තනතුරුවල හැටියට අල්ලස් හා කොමිස්වලින් ද අමතර ආදායම් ලබති. සති අන්තයේ පවුල් පිටින් විනෝද චාරිකාවල යෙදෙති. එහිදී මුල් තැන ලැබෙන්නේ මත්පැනට ය. මහත්තුරු මත්පැනින් පදම් වන විට නෝනලා කට ගැස්ම සපයති. පැයක් හමාරක් ගත වන විට නෝනලා ද කොකාවලට මත් පැන් මිශ්ර කර ගෙන චූන් වෙති. නටන්නට පටන් ගනිති. ගෑනු පිරිමි මාරු කර ගෙන නටති. මේ වැදගතුන්යැයි පැවසෙන උදවියගේ සමාජ තත්ත්වයයි. කුසල කර්මයට ලැබෙන වාසනා විපාකය යහපතට යොදා ගන්නවා වෙනුවට අසීමිත වින්දනයක් ලබා ගන්න ගොස් කුසල විපාකය අකුසල හේතුවක් කැරගනිති.
මේවායෙන් පූර්වාදර්ශ ලබන ඔවුන්ගේ දරුවෝ ද ඇටෙන් පොත්තෙන් ඉදෙන්නට කලින් වැඩිහිටියන් ගිය පාරේම යති. කොළඹ සුප්රසිද්ධ පාසලක ඉහළ පන්තිවල ඉගෙනුම ලබන සිසුහු හතර දෙනෙකි. වැදිසිංහ වැද්දා ය. ගල්පාය ගලායි. කුලරත්න කුලා ය. අල්විස් අලියා ය. මේ සත්තු හතර දෙනාටම ධනවත් මවුපියන් නවීන පන්නයේ වාහන අරන් දී ඇත. මොවුහු හතර දෙනා ම එකෙකුගේ වාහනයකින් සති අන්තයේ දුර බැහැර සුන්දර තැන් සොයා ගොස් අසුන්දර ලෙස විනෝද වන්නට පුරුදුව සිටියහ.
අල්මාරිවල තියෙන විස්කි, බ්රැන්ඩි, නම්බුකාර රට බීම දුසිම් ගණන් බෝතල්වලින් එකක් දෙකක් අඩු වුණාට වැඩිහිටියන්ට දැනෙන්නේ නැත. කොල්ලන්ගේ ගමන් මලුවල ඒවා තැන්පත්ව ඇත. කුඩා ගෑස් ළිපක් හා සෝස් බෝතලයක් ද වාහනයේ ඇත. අතරමඟදී රත්මලානෙන් හෝ මොරටුවෙන් ඌරු මස් කිලෝ හතරක් පහක් ද මිලදී ගනිති. සමහරු මත්කුඩු ද ගෙන එති.
කොළඹ සුප්රසිද්ධ පාසලක ඉහළ පන්තිවල ඉගෙනුම ලබන සිසුහු හතර දෙනෙකි. වැදිසිංහ වැද්දා ය. ගල්පාය ගලායි. කුලරත්න කුලා ය. අල්විස් අලියා ය. මේ සත්තු හතර දෙනාටම ධනවත් මවුපියන් නවීන පන්නයේ වාහන අරන් දී ඇත. මොවුන් හතර දෙනා ම එක් අයකුගේ වාහනයකින් සති අන්තයේ දුර බැහැර සුන්දර තැන් සොයා ගොස් අසුන්දර ලෙස විනෝද වන්නට පුරුදුව සිටියහ.අල්මාරිවල තියෙන විස්කි, බ්රැන්ඩි, නම්බුකාර රට බීම දුසිම් ගණන් බෝතල්වලින් එකක් දෙකක් අඩු වුණාට වැඩිහිටියන්ට දැනෙන්නේ නැත. |
එදා මේ හතර දෙනා කළුතර, මතුගම, අගලවත්ත හරහා “අපි නාන්න යනවා” යැයි පවසමින් මාකෙළි ඇල්ල බලා ගියහ. මාකෙළි ඇල්ල අසල තුරු වදුලක් යට හරි බරි ගැහුණු මේ තරුණයෝ ඌරුමස් පලහා කමින් මත්පැන් පානය කරන්නට වූහ. සූර් වෙද්දී බයිලා කියමින් හූ කිය කියා නටන්නට වූහ. පැය දෙකක් පමණ නටා හෙම්බත්ව වැටුණු වැටුණු තැන පෙරේතයින් සේ නිදන්නට වූහ.
මේ නරි නාටක බලා ඉන්නට හිරුට නොහැකිය. හිරු අවරට හැරුණි. හතර දෙනා ද අවදිව නාමු.. නාමු... යි සැරසී තහනම් කලාපයට පැන්නාහ. එකායි. දෙකායි. තුනායි.. හතරායි...
ටික වේලාවක් නාන කොට එකකු අඩු බව පෙනුණි. ඔහු අතුරුදන් ය. (ඔහු ඇල්ලෙන් පල්ලට තල්ලු වූ බව කිසිවෙක් හෝ නොදත්හ.) ඉලන්දාරි තුන් දෙනාගේ වෙරි හිඳුණි. රාත්රි හතවන තුරුත් අතුරුදන් එකා සොයා ගන්නට නොහැකි විය. කොළඹ සිට පිඹගෙන ආ සුඛෝපභෝගී වාහන රැසකි. රාත්රි 9 - 10 වන විට සමහර වාහන මාරු වී ගොස් තිබුණි. ඉතුරුව තිබුණේ වාහන තුනකි. ඔවුහු ද මදුරුවන් කන බැවින් හෝටල්ගතව සාකච්ඡාවල යෙදුණහ.
පසු දින උදේ 8.00 පමණ වෙද්දී ඇල්ල පහළ බට පඳුරක පැටලී දියමත උඩුකුරුව අවසන් නින්දේ සැතපී සිටි කොලුවා සොයා ගනු ලැබිණි. දුප්පතෙකුගේ මෙන් නොව බොහෝම ඉක්මනින් මරණ පරීක්ෂණ ද නිමා විය. සුඛෝපභෝගී අවමංගල රථයකින් හේ කොළඹ බලා ගියේය.
වසරක් ගෙවී ගියේය. අනිත් තුන්දෙනාගේ අධ්යාපනය අසාර්ථක වුවද ඉංගිරිසි කතා කරන සමාජ සංස්ථාවේ ඔවුන්ට ගෙල ටයි බඳින රැකියා සොයා දීම මවුපියන්ට මහ ලොකු කජ්ජක් නොවීය. දැන් වැද්දා හැන්දෑවට ක්ලබ් එකට ගොස් වාහනයෙන් බැස මන්දිරයට සම්ප්රාප්ත වන්නේ රියැදුරාට වාරු වී හතර ගාතයෙනි. “අපට බැරි වුණාට තරංජි කෙල්ල නම් මෙයාව කීකරුවට හදා ගනීවි” යි කතා වුණ මහ ජෝඩුව ගර්ල් ෆ්රෙන්ඩ්ගේ පවුලේ අය සමඟ කතා කොට ඉක්මනින් මංගල්ලය ද උත්සවශ්රීයෙන් සිදු කර දුන්නේය.
මාස කීපයක් ගත වන විට කොල්ලා බෙලහීනවී අසනීප වන්නට විය. තරුණ බිරිය ද බියට පත්ව නොනිදාම අසනීප වූවාය. ලක්ෂ ගණන් වැය කොට ප්රතිකාර කළත් කොල්ලාගේ අභ්යන්තර ඉන්ද්රියන් දියවීම නතර කළ නොහැකි විය. කෙල්ලගේ මවුපියෝ මේ දෙදෙනා ඇතුල්කෝට්ටේ ගුප්ත විද්යා ගවේෂණ මධස්ථානයට කැඳවා ගෙන ගියහ. අධ්යාත්මීය උපදේශකවරයා මුණ ගැසී ප්රතිකාර පැතුවහ.
ප්රථම රෝග පරීක්ෂාවේ දී තරුණ බිරිය වෙතින් භූතාත්ම දෝෂයක් පෙනෙන්නට විය. දින විසි එකක් ගමේ පන්සලේ දී බෝධි පූජා පවත්වා නැවත එන්නැයි උපදෙස් ලැබුණි. බෝධි පූජා අවසන් කොට පැමිණි දිනයේ තරංජිගේ ශරීරයට භූතාත්මයක් ආවිෂ්ට වී කතා කරන්නට විය. ගවේෂකවරයා ප්රශ්න කරන්නට විය.
“කවුද මේ ශරීරයට රිංගාගෙන ඉන්නේ?” යි ගවේෂකවරයා ඇසීය.
“මම අලියා” යි භූතයා උත්තර දුන්නේය.
“මොන අලියා ද?”
“අල්විස්. මුන් එක්ක නාන්න ගිහින් මාකෙළි ඇල්ලේ ගිලී මැරුණු යාළුවා.”
“ඇයි මේ යාළුවාට කරදර කරන්නේ?”
“කරදර කරන්නේ නෑ. මම මැරුණත් මට නොබි ඉන්න බැහැ. ඒ නිසා මෙයාගේ ඇඟට රිංගලා බොන්න පොලඹවලා හැමදාම හැන්දෑවට බිව්වා. ක්ලබ් එකේදි මෙයා බයිට් කන කොට මමත් කෑවා” යි ප්රේතයා කීවේය.
“මෙහෙම බිව්වොත් මෙයා මැරේවි”
“මැරෙන්න නෙමෙයි මරන්න ඕනෑ.”
“ඇයි මෙයා මරන්නේ?”
“මගේ මිනිය හොයා ගන්නත් කලින් මුන් තුන්දෙනා කොළඹ ආවා. ගමේ මිනිහෙක් තමයි මරණ පරීක්ෂණයෙදි සාක්කි දුන්නෙත්. ඒ නිසා මූ මරන්නම ඕනෑ. දැන් මුගේ බඩවැල් දියවෙලා. මම ඒවත් ආහාරයට ගන්නවා.” යි ප්රේතයා කීවේය.
“එතකොට මෙයා මැරුණොත්?”
“එතකොට අනිත් දෙන්නා හොයා ගෙන යනවා. උන්ටත් මේ ටිකම කරනවා.”
“මැරිලා කාලයක් ගත වුණේ මොකද මේ අය හොයාගෙන එන්න?”
“වෙරිමරගාතෙ මැරුණු නිසා කාලයක් කල්පනාව නැතුව ඇවිද ඇවිද හිටියා. දවසක් මතක් වුණ හැටියෙ හොයා ගෙන ආවා.”
“ඉතින් ඇයි මේ ගෑනු ළමයි ලෙඩ කරන්නේ?”
“මෙයා එක්ක මගේ තරහක් නෑ, මම මෙයාට ආසයි. මම රෑට මුගේ ශරීරයෙන් කාල බීලා එයා ළගට තුරුලු වෙලා නිදියනවා” යි භූතයා කීවේය.
“දැන් කරදර කළා ඇති. කරුණාකර මේ ශරීරවලින් ඉවත් වෙලා යන්න.”
“ඔව් දැන් මට යන්න වෙලා තියෙන්නේ මහත්තයා නිසා.”
“ඒ මොකද?”
“මුන්ට බෝධි පූජා නියම කළ දා ඉඳලා මූ බොන්නෙ නැහැනෙ. ඉතින් මූ ළඟ ඉඳලා මට වැඩක් නැහැ. මම යන්න යනවා. අනිත් දෙන්නා හොයා ගෙන යනවා” යි ප්රේතයා ඒ මොහොතෙම “මම යනවා... මම යනවා...” ඉවත්ව ගියේය.
දේශීය බෞද්ධ සම්ප්රදායකට ගොඩ නැගුණු රටක බටහිර චර්යාවන්ට ඇබ්බැහි වූ නූතන සමාජ පරිහානිය ගැන මවුපියන් ආදර්ශවත්ව සොයා බැලිය යුතු යැයි අවවාද කළ අධ්යාත්මිය උපදේශකවරයා දිනපතා උදේ හවස නිවෙසේ ඉටු කළ යුතු බෞද්ධ පිළීවෙත් කිහිපයක් නියම කළ අතර තරංජිට අධ්යාත්මීය ආරක්ෂා යෙදීය.
ස්වාමියාගේ නිවෙසේ සිට ඒ පිළිවෙත් ඉටු කළ නොහැකි බැවින් තරංජි තම මවුපියන් ගේ නිවෙසට ගොස් ඒ පිළිවෙත්වල යෙදෙන බව දැන ගන්නට ඇත.
ලිහා දමන හරක් වාහනවල හැපී මිය යති.
නැතහොත් හොරු මරා ගෙන කති.
(නම් ගම් මනඃකල්පිතය)